برنامهریزی شهری به منظور ارتقاء شاخصهای همبستگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی در راستای تحقق محله پایدار |
کد مقاله : 1065-CONF2 |
نویسندگان: |
مریم روستا *، کیانا تعبدی دانشگاه شیراز |
چکیده مقاله: |
مفهوم «محله» و «واحد همسایگی» در مطالعات شهری بیش از آنکه، وجه «کالبدی» داشته باشد، ابعاد «اجتماعی» دارد. «توسعه پایدار» نیز به عنوان مهمترین رویکردی که در دو دهه اخیر، مطالعات شهری را تحت تأثیر قرار داده است، اگرچه با دغدغههای زیستمحیطی آغاز شد اما به تدریج، رنگ «اجتماعی» به خود گرفت تا جایی که هدف نهایی آن را تحقق اجتماعات پایدار انسانی دانستهاند. در تبیین پایداری اجتماعی و به منظور تحقق اجتماع محلی پایدار، «همبستگی اجتماعی» و «سرمایه اجتماعی» دو رکن اساسی هستند. این مقاله در پی آن است که ضمن بررسی ابعاد و شاخصهای «همبستگی و سرمایه اجتماعی»، نحوه کاربست آن در تدوین راهبردهای برنامهریزی محله پایدار شهری را در قالب یک مدل نظری ارائه نماید. رویکرد پژوهش تفسیری است و از مطالعات کتابخانهای و تحلیل محتوای کیفی به منظور دستیابی به اهداف پژوهش استفاده شده است. مدل نظری حاصل، شاخصهای همبستگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی را در تطبیق با ابعاد و معیارهای برنامهریزی شهری پایدار قرار داده است. این شاخصها در چهار دسته کالبدی، عملکردی، اجتماعی و هویتی- ادراکی و در قالب شش مؤلفه: «مشارکت اجتماعی»، «تعاملات اجتماعی»، «احساس تعلق»، «هویت»، «امنیت» و «اعتماد اجتماعی» تدوین شده و راهبردهای برنامهریزانه آن در حوزه شهری به تفکیک تبیین شده است. |
کلیدواژه ها: |
سرمایه اجتماعی، همبستگی اجتماعی، محله، پایداری اجتماعی |
وضعیت : مقاله پذیرفته شده است |